وقتی داریوش اول به قدرت رسید ، شوش را دوباره ساخت و مجموعه ای از قصرها را به این مکان اضافه کرد و از همان الگوی کوروش پیروی کرد که باغ های پیچیده ای را در مرکز طراحی داشت. صنعتگران داریوش اول در ساختمانهایش در شوش و تخت جمشید نقوش “پایتخت حیوانات ایرانی” – شکل گاو نر یا پرنده در بالای ستون – را آغاز کردند و همچنین این ستونها را به صورت تکه های باریک طراحی کردند که چشم را به خود جلب می کند به سمت بالا به رقم پایتخت و در عین حال عظمت ارتفاع ساختمان را برجسته می کند. بنابراین ستون ها فقط به تنهایی آثار هنری نبودند بلکه کاملاً در برداشت کلی از ساختار ادغام شده بودند. برای سقف از ساخت و ساز بعد از پرتو استفاده شده است ، که – در تخت جمشید – از درخت جنگل های لبنان از سرو ساخته شده است.

در تخت جمشید ، داریوش اول نیز تزئینات را با نقش برجسته آغاز کرد. مشهورترین نقش برجسته تخت جمشید افراد مختلف امپراتوری هخامنشی را نشان می دهد که برای ادای احترام به امپراتور پارس وارد می شوند ، و این تصاویر به قدری جزئیات دارند که ملیت هر فرد به راحتی قابل تشخیص است و همچنین هدایایی که نشان داده می شود به عنوان پیشنهادات نقش برجسته های تخت جمشید – و نمونه هایی از پلاک های نذری در مجموعه Oxus که در جای دیگر یافت شده است – همه نشان از توجه به شکل و جزئیات دارد که تصاویر را زنده می کند و تقریباً در حال حرکت به نظر می رسد.

به نظر می رسد این توجه به جزئیات باغ های هخامنشیان و در نتیجه گسترش همه هنرهای آنها بوده است. این را قطعاً می توان در مورد آثار هنری سایر تمدن ها گفت ، و هخامنشیان آزادانه از عناصر یونانی ، ماد و دیگر عناصر در خلق خود استفاده کردند. اما هنر و معماری هخامنشی عمدتاً توسط یک اثر واحد ، تقریباً طاقت فرسا ، توصیف می شود که کل موجود بیشتر از مجموع اجزای آن است.